Skręcenie kręgosłupa szyjnego a odszkodowanie z OC sprawcy

Wypadki komunikacyjne nieraz wiążą się z poważnymi obrażeniami. Wśród tych najczęstszych można wymienić m.in. skręcenie kręgosłupa szyjnego. Jeśli taki uraz dotyczy też Ciebie, pamiętaj, że możesz ubiegać się o odszkodowanie z OC sprawcy.

Czym jest tzw. smagnięcie biczem i dlaczego dotyka tak wielu poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych?

Z jednej strony samochody projektowane są w taki sposób, by zapewniały duże bezpieczeństwo, z drugiej nie sposób ochronić pasażerów i kierowców przed wszystkimi skutkami wypadku. Najbardziej narażonymi na urazy częściami ciała pozostają przy tym te, które wiążą się z najbardziej dotkliwymi obrażeniami – głowa i kręgosłup.

Nic więc dziwnego, że wśród „najpopularniejszych” urazów można wymienić wspomniane już skręcenie kręgosłupa szyjnego. Tym bardziej, że powstawanie tego rodzaju obrażenia wiąże się ściśle z samą budową samochodu.

Wyobraź sobie sytuację, w której jedziesz autem i nagle dochodzi do gwałtownego hamowania. W tym momencie Twoje ciało wciąż porusza się do przodu, a jednocześnie pasy bezpieczeństwa skutecznie przytrzymują Cię blisko fotela. W efekcie głowa najpierw pozostaje pochylona do przodu, a następnie z powrotem i szybko odchyla się do tyłu. Ten ruch nazywa się właśnie smagnięciem biczem i to on prowadzi do powstawania urazów na odcinku kręgosłupa szyjnego.

Oczywiście przy samym hamowaniu zwykle nie dojdzie do tak poważnych obrażeń. Inaczej sprawa wygląda już natomiast w momencie wypadku, kiedy na samochód – a co za tym idzie i na Ciebie – działają znacznie mocniejsze siły.

Odpowiedzialność za skręcenie kręgosłupa – na zasadzie winy czy ryzyka?

Za szkody wynikające z wypadku należy Ci się odszkodowanie. Co ważne, wcale nie oznacza to, że osoba zobowiązana do ich naprawienia musi ponosić winę za całą sytuację.

Wszystko dlatego, że przepisy wyróżniają 2 rodzaje odpowiedzialności: odpowiedzialność na zasadzie ryzyka i winy.

Odpowiedzialność na zasadzie winy, jak zresztą sugeruje sama nazwa, zakłada, że możesz domagać się naprawienia szkód pod warunkiem, że druga strona jest winna całemu zajściu. W przeciwnym razie nie otrzymasz jakichkolwiek pieniędzy. Ten rodzaj odpowiedzialności ma miejsce przede wszystkim:

• przy zderzeniu się dwóch pojazdów będących w ruchu oraz
• w odniesieniu do pasażerów przewożonych z grzeczności (nieodpłatnie).

Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka powstaje natomiast zgodnie z założeniem, że pojazdy mechaniczne są niebezpieczne dla otoczenia i z tego powodu odpowiedzialność powinna być szersza. Tak szeroka, że możesz zwolnić się od niej tylko w 3 przypadkach: gdy szkoda powstała wskutek siły wyższej, z wyłącznej winy poszkodowanego lub z wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą nie ponosisz odpowiedzialności. Nie ma natomiast znaczenia, czy można Ci przypisać winę za wypadek.

Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka obowiązuje przy tym względem:

• pieszych, rowerzystów,
• pojazdów niebędących w ruchu,
• pasażerów przewożonych odpłatnie.

Może to brzmieć trochę skomplikowanie, dlatego najlepiej wytłumaczyć wszystko na przykładach.

Załóżmy, że jedziesz samochodem z kolegą. Nie z Twojej winy dochodzi do wypadku na drodze. Powoduje go kierowca taksówki.

W takiej sytuacji odpowiedzialność kształtuje się w ten sposób:

• sprawca odpowiada wobec Ciebie na zasadzie winy (bo zderzyły się dwa pojazdy będące w ruchu). Zdecydowanie można mu przypisać winę za wypadek, co oznacza, że otrzymasz odszkodowanie od jego ubezpieczyciela,
• Ty odpowiadasz wobec swojego kolegi również na zasadzie winy (przewóz z grzeczności). Skoro nie jesteś sprawcą wypadku, to tym samym przewożony przez Ciebie pasażer nie dostanie żadnych pieniędzy od Twojego ubezpieczyciela,
• taksówkarz odpowiada natomiast względem swojego pasażera na zasadzie ryzyka (przewóz odpłatny). Oznacza to, że poszkodowany może zgłosić się do ubezpieczyciela taksówki.

A teraz trochę zmieńmy ten scenariusz. Załóżmy, że Twój kolega zapłacił za podwiezienie. W takiej sytuacji odpowiadasz już wobec niego na zasadzie ryzyka. Jak jednak wiesz, możesz zwolnić się z odpowiedzialności z 3 powodów. W tym przypadku miał miejsce jeden z nich – wyłączna wina osoby trzeciej (taksówkarza). Tym samym to nie Twój ubezpieczyciel, a ubezpieczyciel sprawcy wypłaci odszkodowanie dla pasażera.

Skręcenie kręgosłupa szyjnego a odszkodowanie z OC sprawcy

Skoro wiesz już, od kogo i na jakich zasadach możesz otrzymać odszkodowanie z OC, to czas przejść do kolejnej kwestii – jakich kwot masz prawo się domagać?

Wysokość odszkodowania za skręcenie kręgosłupa szyjnego będzie uzależniona od tego, jakie konsekwencje pociąga za sobą tego rodzaju uraz. Wypłacona kwota powinna bowiem obejmować wszystkie materialne konsekwencje uznawane za normalne następstwa wypadku. Jej wysokość ustala się więc jako różnicę między tym, jak wyglądałby Twój majątek, gdyby zdarzenie nie miało miejsca a tym, jaki jest jego stan po wypadku.

Oznacza to, że w skład odszkodowania mogą wchodzić:

• koszty leczenia i rehabilitacji,
• cena leków i ewentualnego specjalistycznego sprzętu,
• koszty opieki (jeśli jest konieczna),
• koszty dojazdów do placówek,
• utracony dochód.

Warto dodać, że nie musisz wcale najpierw z własnej kieszeni ponosić wszystkich wydatków, a dopiero potem domagać się zwrotu od ubezpieczyciela. Przepisy pozwalają Ci żądać zapłaty z góry sumy potrzebnej na odbycie leczenia.

Poza tym choć ubezpieczyciele nieraz twierdzą, że musisz korzystać wyłącznie z bezpłatnego leczenia w ramach NFZ, to nie jest to do końca prawda. Nieraz będzie przysługiwać Ci także zwrot kosztów leczenia w prywatnych placówkach medycznych. Ważne, by decyzja o skorzystaniu z tej możliwości wynikała np. z konieczności szybkiego uzyskania specjalistycznej pomocy. Duże znaczenie w tym kontekście będzie mieć więc to, czy takie wydatki można uznać za tzw. koszty celowe i konieczne.

Za uraz kręgosłupa może przysługiwać Ci także zadośćuczynienie

Skręcenie kręgosłupa szyjnego pociąga za sobą jednak nie tylko koszty, które powinno pokryć odszkodowanie z OC sprawcy. Takim obrażeniom towarzyszy również ból. Zdarza się także, że sam wypadek prowadzi i do innych konsekwencji, takich jak chociażby trauma. Właśnie dlatego oprócz odszkodowania możesz ubiegać się o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę. Powinno Ci ono zrekompensować wszystkie doświadczenia natury niematerialnej związane z wypadkiem.

Nie istnieją przy tym żadne konkretne kryteria, które pozwolą Ci jednoznacznie ustalić wysokość zadośćuczynienia. Przyjmuje się jedynie, że powinno być ono „odpowiednie”, czyli z jednej strony ekonomicznie odczuwalne, a z drugiej – nie nadmiernie wysokie.

Ustalając kwotę zadośćuczynienia, możesz więc posiłkować się np. wyrokami sądów w podobnych sprawach. Pamiętaj jednak, że zadośćuczynienie to bardzo indywidualna kwestia. Ma odpowiadać doświadczeniom konkretnej osoby. W praktyce może się więc okazać, że dwóch różnych ludzi zupełnie inaczej poradzi sobie z tymi samymi przeżyciami. Z tego powodu kwoty mogą się między sobą różnić i to, że ktoś otrzymał konkretne zadośćuczynienie, nie znaczy, że i Tobie należy się tyle samo.

Niestety w tym przypadku nie ma żadnej złotej rady na to, jak skutecznie na własną rękę ustalić wysokość zadośćuczynienia. Możesz co najwyżej prześledzić wyroki sądów i na tej podstawie spróbować określić konkretną kwotę albo skorzystać z pomocy prawnika, który pomoże Ci to zrobić w oparciu o swoje doświadczenie w tego typu sprawach.

Jak uzyskać odszkodowanie i zadośćuczynienie za skręcony kręgosłup?

Wiesz już, czego możesz się domagać. Teraz pozostaje jeszcze pytanie, jak uzyskać należne Ci pieniądze.

Przede wszystkim musisz zgłosić szkodę ubezpieczycielowi. Masz na to 3 lata od momentu, gdy dowiesz się o powstaniu szkód i osobie odpowiedzialnej za jej naprawienie. Zwykle są to więc 3 lata liczone od chwili wypadku.

Do zgłoszenia szkody dołącz notatkę policyjną, ewentualne zdjęcia z miejsca zdarzenia, dokumentację medyczną oraz wszystkie dokumenty potwierdzające wysokość należnego Ci odszkodowania: rachunki, faktury, umowę, z której wynika wartość utraconego zarobku itd.

Potem pozostaje Ci czekanie na decyzję towarzystwa ubezpieczeniowego. Co do zasady otrzymasz ją w ciągu 30 dni od zgłoszenia szkody. Jeśli z różnych powodów ubezpieczyciel przyzna Ci zaniżone odszkodowanie albo nie zgodzi się z kwota żądanego zadośćuczynienia, możesz odwołać się od jego decyzji. Gdy i to nie poskutkuje, pozostaje Ci skorzystanie z pomocy Rzecznika Finansowego lub złożenie pozwu do sądu.