Ubezpieczenie niskiego wkładu – czego może domagać się konsument, który zawarł niekorzystną umowę?

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego wydawało się idealną propozycją dla osób, które nie były w stanie zebrać pełnej sumy potrzebnej do uzyskania kredytu. Pozornie ten układ przynosił obopólne korzyści: dla Ciebie oznaczał możliwość otrzymania pieniędzy, a dla banku – odpowiednie zabezpieczenie swoich interesów. W praktyce jednak taka umowa zwykle naruszała Twoje prawa. Tym samym istnieje szansa, że należy Ci się zwrot ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. 

Na czym polega ubezpieczenie niskiego wkładu własnego?

Zgodnie z obowiązującymi wytycznymi, biorąc kredyt, musisz dysponować co najmniej 20% wartości nieruchomości. Jeśli więc np. wymarzone mieszkanie będzie kosztować 500 tysięcy złotych, to zanim w ogóle złożysz jakikolwiek wniosek kredytowy, konieczne będzie uzbieranie co najmniej 100 tysięcy (wkład własny).

Ale tu naprzeciw konsumentom, którzy zebrali mniej (tj. 10% kapitału) wyszło właśnie ubezpieczenie niskiego wkładu własnego. Idea była stosunkowo prosta – dostajesz kredyt mimo braku wymaganego wkładu własnego, a bank zabezpiecza swoje interesy na wypadek, gdyby nie otrzymał spłaty.

Taka umowa zakładała, że w proces zaciągnięcia kredytu dodatkowo zaangażowany będzie ubezpieczyciel. Przejmie odpowiedzialność za część Twojego kredytu. Jeśli go nie spłacisz i bank wypowie Ci umowę, ten określony procent kwoty otrzyma bezpośrednio od ubezpieczyciela, natomiast od Ciebie będzie mógł się domagać tylko pozostałej części. Brzmi jak transakcja win-win, ale jak pokazała rzeczywistość, było zdecydowanie inaczej.

Bankassurance a ubezpieczenie niskiego wkładu własnego (UNWW)

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego tak naprawdę jest ubezpieczeniem tylko z nazwy. Tego typu umowa powinna zapewniać Ci ochronę. W praktyce jednak stanowi przykład bancassurance, czyli współpracy banku z ubezpieczycielem.

Oznacza to, że bank oferuje produkty powiązane z ochroną ubezpieczeniową, której koszty pokrywasz Ty jako konsument. Tym samym świetnie zabezpiecza własne interesy, podczas gdy kosztami obciąża Ciebie. Co więcej, z tego tytułu nieraz otrzymuje prowizję od ubezpieczyciela. Może więc i zyskujesz szansę na zaciągnięcie kredytu, ale korzyści dla banku są znacznie większe.

Regres za wypłacone ubezpieczenie niskiego wkładu – kolejne niekorzystne dla Ciebie postanowienie

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego wiąże się z jeszcze jedną uciążliwą konsekwencją, jaką jest regres.

Jeśli z różnych powodów nie jesteś w stanie spłacić swojego kredytu, bank wprawdzie zwróci się po część pieniędzy do ubezpieczyciela. Ten jednak tylko na początku wypłaci ustaloną kwotę z własnych środków. Potem może zgłosić względem Ciebie regres, czyli żądać oddania całej tej sumy.

Jak widzisz, sytuacja jest dla Ciebie podwójnie niekorzystna. Koszty opłacania składek zabezpieczenia niskiego wkładu obciążają Ciebie, w dodatku to Ty musisz zwrócić całą kwotę ubezpieczycielowi. Już na pierwszy rzut oka wydaje się więc, że taka umowa jest niesprawiedliwa. Dobra wiadomość jest taka, że sądy mają na ten temat podobne zdanie.

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego a rażące naruszenie praw konsumenta

Konsument zwykle uważany jest za słabszą stronę umowy. I nie bez powodu. Większość ludzi nie ma specjalistycznej, prawniczej wiedzy. Często więc nieświadomie godzi się na naruszenie swoich praw. Dla drugiej strony to z kolei dobra okazja do nadużywania \mocniejszej pozycji. Z tego powodu przepisy wprowadzają dodatkową ochronę, a rażące naruszenie praw konsumenta daje Ci konkretne możliwości.

W kontekście naruszenia interesów konsumenta w przypadku UNWW da się zauważyć co najmniej kilka problemów. Przede wszystkim taka umowa:

• nie spełnia założeń ubezpieczenia – w umowach ubezpieczenia jedna strona płaci składkę, a druga zapewnia ochronę. W przypadku UNWW ta konstrukcja nie została zachowana. Składkę płacisz Ty, ale ubezpieczonym jest bank. Ponosisz więc koszty, ale nie czerpiesz korzyści.
• obciąża Cię regresem, o którym nawet często nikt Cię nie poinformował,
• zobowiązuje Cię do zakupu UNWW w placówce banku (u ubezpieczyciela wskazanego przez bank), nie pozostawiając Ci wyboru,
• nie ustala wysokości i zasad ponoszenia opłat związanych z UNWW,
• nakłada obowiązek pokrywania składki ubezpieczeniowej nawet po spłaceniu części kredytu objętej ochroną ubezpieczeniową.

Wymienione cechy UNWW sprawiają, że tego rodzaju umowy często można uznać za rażąco naruszające interesy konsumenta. A to już otwiera Ci drogę do zwrotu ubezpieczenia niskiego wkładu własnego.

Klauzule abuzywne – czy pozwalają na zwrot ubezpieczenia niskiego wkładu własnego?

Umowa między Tobą a bankiem powinna być skonstruowana w taki sposób, by panowała pewnego rodzaju równowaga. Co więcej, musisz mieć możliwość wpływu na jej treść.

Jako że UNWW tych warunków zwykle nie spełnia, zastosowanie znajdzie art. 385¹ Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.

Oznacza to, że jeśli tego rodzaju postanowienia znajdą się w umowie, traktuje się je, jakby nie istniały. A to już pociąga za sobą spore konsekwencje. Skoro klauzule niedozwolone uważa się za nieistniejące, to bank nie miał podstawy do pobierania opłat związanych z UNWW. Co za tym idzie, należy Ci się zwrot ubezpieczenia niskiego wkładu.

Jak uzyskać zwrot ubezpieczenia niskiego wkładu własnego?

Sama procedura odzyskania pieniędzy od banku zwykle będzie składać się z kilku kroków.

Analiza umowy

Musisz sprawdzić, czy w Twojej umowie znalazły się niedozwolone klauzule. Jeśli tak, masz szansę na zwrot ubezpieczenia niskiego wkładu.

Reklamacja do banku

Kolejny krok to przygotowanie reklamacji, w której będziesz domagać się należnych Ci pieniędzy. Większość banków udostępnia nawet na swojej stronie internetowej gotowy wzór takiego pisma.

Ewentualny wniosek do Rzecznika Finansowego

Niestety sama reklamacja zwykle nie przynosi zamierzonych efektów. Jeśli więc bank nie przychyli się do Twojego wniosku, możesz podjąć dalsze kroki. Do wyboru masz kilka możliwości. Jedną z nich jest poproszenie Rzecznika Finansowego o przeprowadzenie mediacji.

Postępowanie przed sądem w sprawie UNWW

Większość spraw o zwrot ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, które zakończyły się sukcesem, miały swój finał w sądzie. Oznacza to, że zwykle najlepszym sposobem na odzyskanie wszystkich należnych Ci pieniędzy będzie sporządzenie pozwu.

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego a wyroki sądów

Liczne orzeczenia sądów dotyczące ubezpieczenia niskiego wkładu własnego z reguły są korzystne dla konsumentów. Nie zmienia to jednak faktu, że możesz mieć pewne wątpliwości. Być może jak wielu konsumentów obawiasz się walki o należne Ci pieniądze w sądzie. W końcu wymaga to wielu przygotować, a także kosztuje mnóstwo czasu i stresu. Tym bardziej, że po drugiej stronie staje bank, który reprezentowany jest przez świetnych prawników.

Nawet najlepszy radca prawny niewiele jednak pomoże, gdy prawo stoi po Twojej stronie. Warto więc przeanalizować, czy opłaca Ci się składać pozew i dokładnie przygotować pismo oraz dokumenty przemawiające na Twoją korzyść.

Nie musisz przy tym robić tego wszystkiego na własną rękę. Najlepiej przed podjęciem jakichkolwiek działań skorzystaj z pomocy kancelarii. Dzięki temu dowiesz się, jakie masz szanse na wygranie sporu, ale co ważniejsze – otrzymasz wsparcie profesjonalisty, który wyręczy Cię praktycznie na każdym kroku, w tym będzie Cię reprezentować na sali sądowej.

Koniecznie pamiętaj przy tym, by skorzystać z pomocy kancelarii, która prowadziła już sprawy tego rodzaju. To znacznie zwiększy Twoje szanse na wygraną.