Wichura lub huragan uszkodziła Twoją nieruchomość? Sprawdź, kiedy przysługuje Ci odszkodowanie za uszkodzony dach!

Zerwanie lub uszkodzenie dachu to jedno z najczęstszych zniszczeń, do jakich dochodzi na nieruchomościach w przypadku wichury. Koszty naprawy uszkodzonego dachu są natomiast naprawdę wysokie. Nic więc dziwnego, że najlepszym rozwiązaniem byłoby naprawienie ich w ramach polisy. Tu pojawia się jednak pytanie – kiedy przysługuje Ci odszkodowanie za zerwany dach i jak upewnić się, że kwota wypłacona przez zakład ubezpieczeń odpowiada poniesionym szkodom?

Kto może uzyskać odszkodowanie za uszkodzony dach?

Odszkodowanie za zawalony dach zostanie wypłacone tylko w przypadku, gdy nieruchomość objęta jest polisą chroniącą Cię przed tego rodzaju zdarzeniami. Takie ubezpieczenie może być dobrowolne lub obowiązkowe – w zależności od tego, jaki rodzaj budynku został objęty ochroną ubezpieczeniową.

Inne zasady obowiązują w przypadku ubezpieczenia domu, a już zupełnie inaczej sprawa wygląda w odniesieniu do budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego.

Prywatny dom – ochrona przed uszkodzeniem dachu zawsze jest dobrowolna

Właściciele prywatnych domów nie mają obowiązku ubezpieczania swoich nieruchomości. Właśnie dlatego odszkodowanie za zerwany dach otrzymasz tylko w przypadku, gdy masz wykupione odpowiednie AC budynku.

W pierwszej kolejności musisz więc odpowiedzieć sobie na pytanie, czy Twój dom jest ubezpieczony. Jeśli odpowiedź brzmi „tak”, pozostaje jeszcze sprawdzenie, czy umowa zawarta z ubezpieczycielem przewiduje jego odpowiedzialność za skutki wichury.

Zakres ubezpieczenia w zależności od danego TU i warunków umowy może się bowiem znacząco różnić. Sam fakt ubezpieczenia budynku nie gwarantuje więc automatycznie, że przysługuje Ci odszkodowanie za zniszczony dach. Właśnie z tego powodu tak ważne jest, by przed zawarciem umowy ubezpieczenia dokładnie zapoznać się z jego warunkami i zakresem ochrony.

Obowiązkowe ubezpieczenie budynków rolniczych

Inne zasady obowiązują natomiast właścicieli gospodarstw rolnych. Zgodnie z przepisami mają oni obowiązek wykupienia ubezpieczenia OC rolników dla budynków o powierzchni przekraczającej 20m2 i wchodzących w skład gospodarstwa o powierzchni co najmniej 1 ha.

Tym samym, jeśli doszło do uszkodzenia dachu w budynku wchodzącym w skład gospodarstwa rolnego, szkody możesz naprawić z ubezpieczenia OC.

Trzeba jednak mieć świadomość, że obowiązkowe OC budynków rolniczych nie obejmuje ruchomości znajdujących się wewnątrz. Jeśli więc w wyniku wichury ucierpiały np. meble czy inne elementy wyposażenia, polisa ubezpieczeniowa nie pokryje tych szkód. Jeśli więc chcesz mieć zapewnioną większą ochronę w swoim gospodarstwie, warto rozważyć wykupienie dodatkowo AC.

Wichura zerwała lub uszkodziła dach – co robić?

Jeśli w wyniku huraganu doszło do uszkodzenia części domu czy innego budynku objętego ubezpieczeniem, wbrew pozorom wcale nie należy w pierwszej kolejności skontaktować się z TU. Żeby zwiększyć swoje szanse na otrzymanie pełnego odszkodowania po wichurze, wcześniej musisz wykonać jeszcze kilka innych czynności.

1.Usuń skutki wichury, które mogą prowadzić do powiększenia się szkody

Mogłoby się wydawać, że od momentu wichury aż do chwili przyjazdu przedstawiciela ubezpieczyciela, nie możesz niczego ruszyć. W praktyce jest jednak inaczej.

Do Twoich zadań należy zabezpieczenie mienia przed dalszym zniszczeniem i zadbanie o to, by rozmiar szkód nie uległ powiększeniu. W przypadku uszkodzenia dachu praktycznie zawsze oznacza to konieczność podjęcia określonych czynności – np. założenia plandeki, by opady deszczu nie uszkodziły przedmiotów znajdujących się wewnątrz budynku albo usunięcie luźnych elementów konstrukcji, które mogą łatwo się zawalić i powiększyć szkody. Co więcej, warto przenieść rzeczy zajdujące się pod zerwanym dachem w bezpieczne miejsce, gdzie nie będą narażone na dalsze zniszczenia np. wskutek wilgoci.

Jeśli nie zabezpieczysz należycie budynku, a szkody się powięszą, ubezpieczyciel na pewno nie wypłaci Ci pełnego odszkodowania. Nie będzie ponosił odpowiedzialności za zniszczenia, do których doszło w wyniku Twoich zaniedbań.

Oczywiście zabezpieczenie zerwanego dachu pociąga za sobą konkretne wydatki, takie jak zakup materiałów czy przeprowadzenia prac zabezpieczejących. Zwykle jednak odpowiedzialność ubezpieczyciela będzie obejmować również zwrot kosztów prac i materiałów zużytych przy usuwaniu skutków wichury. Przy zgłaszaniu szkody i domaganiu się odszkodowania, warto więc pamiętać o uwzględnieniu tych wydatków.

2. Udokumentuj wszystkie szkody jeszcze przed pojawieniem się rzeczoznawcy

Po wichurze warto również zrobić dokumentację zdjęciową i spisać uszkodzenia. Zebranie dowodów na własną rękę jest bardzo istotne. Wprawdzie ubezpieczyciel prawdopodobnie wyśle na miejsce swojego przedstawiciela, tzw. likwidatora mobilnego. Lepiej jednak nie pokładać pełnego zaufania w działaniach towarzystwa ubezpieczeniowego i samodzielnie również zgromadzić potrzebne materiały.

Pomocne okażą się zdjęcia wszystkich uszkodzeń, a także faktury i rachunki związane z przeprowadzanymi pracami oraz usuwaniem szkód. Tego rodzaju dowody będą mieć szczególne znaczenie w przypadku zaniżenia odszkodowania lub nieuwzględnienia niektórych roszczeń.

3. Sprawdź czy ubezpieczyciel może odmówić Ci wypłaty odszkodowania po wichurze – przeanalizuj polisę

W umowach ubezpieczenia znajdziesz zapisy o wyłączeniu odpowiedzialności ubezpieczyciela. Są to sytuacje, w których TU nie będzie mieć obowiązku pokrycia poniesionych przez Ciebie kosztów i strat – nawet jeśli Twoja polisa przewiduje ochronę budynku na wypadek wichury i zerwania dachu.

Takie wyłączenia mają na celu uchronić ubezpieczyciela przed skutkami zaniedbań z Twojej strony. Najczęściej więc odpowiedzialność zostaje wyłączona w takich sytuacjach jak:

• brak wykonywania niezbędnych przeglądów;
• zaniedbania dotyczące wymaganych zabezpieczeń;
• zbudowanie nieruchomości niezgodnie z wymogami prawa budowlanego;
• błędy konstrukcyjne;
• szkody wynikające z Twojego celowego działania;
• szkody spowodowane przez Ciebie pod wpływem alkoholu, narkotyków lub innych substancji odurzających.

W przypadku ubezpieczenia AC towarzystwa ubezpieczeniowe mają większą swobodę w kształtowaniu warunków umowy, dlatego takich wyłączeń w Twojej polisie może znaleźć się znacznie więcej. Jeśli więc uszkodzenie dachu dotyczy domu, a nie budynku rolnego, tym bardziej musisz zajrzeć do warunków Twojego ubezpieczyciela i sprawdzić, czy w danej sytuacji ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność za szkody.

4. Zgłoś szkodę zakładowi ubezpieczeń

Kiedy dach został odpowiednio zabezpieczony i wiesz, że Twoja polisa obejmuje powstałe uszkodzenia dachu, możesz zawiadomić ubezpieczyciela o całym zdarzeniu. Jak będzie wyglądał dalszy proces dochodzenia odszkodowania, zależy już od konkretnego towarzystwa ubezpieczeniowego. Może ono:

1. Przysłać na miejsce swojego rzeczoznawcę, który zweryfikuje zniszczenia, w tym wykona zdjęcia i sporządzi protokół;
2. Poprosić Cię o samodzielne zrobienie i przesłanie zdjęć oraz opisanie szkód, by ubezpieczyciel na tej podstawie sporządził kosztorys i przyznał Ci odszkodowanie – jest to tzw. uproszczona likwidacja szkody.

Jak łatwo zauważyć, uproszczona likwidacja szkody wiąże się z dużym ryzykiem, że niektóre koszty zostaną pominięte albo znacznie zaniżone, a odszkodowanie nie wystarczy na naprawę zniszczeń. Nie jesteś przecież rzeczoznawcą ani likwidatorem i możesz nie mieć świadomości, jakie elementy i pod jakim kątem należy sfotografować.

Szkoda zgłoszona: co dzieje się dalej i ile czeka się na wypłatę odszkodowanie za zerwanie dachu przez wiatr?

Szkoda została zgłoszona, ubezpieczyciel wysłał na miejsce likwidatora mobilnego albo otrzymał od Ciebie wszystkie niezbędne informacje i dokumenty. Pozostaje pytanie, co dzieje się dalej?

Na dalszym etapie rzeczoznawca ubezpieczyciela sporządza kosztorys na podstawie protokołu i innych dokumentów. Ubezpieczyciel przesyła Ci wówczas decyzję o przyznaniu odszkodowania w konkretnej wysokości, ewentualnie o odmowie jego wypłaty, powołując się na jedną z przyczyn wyłączenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.

Kwota odszkodowania za zerwany dach powinna trafić do Ciebie w ciągu 30 dni od momentu zgłoszenia szkody. W wyjątkowych sytuacjach czas ten może się wydłużyć, ale ubezpieczyciel ma obowiązek podania uzasadnienia opóźnienia. Musi też wskazać przewidywany czas rozpatrzenia sprawy. Nawet jeśli rozpatrzenie sprawy się przedłuży, na tym etapie wypłaca Ci również tzw. bezsporną kwotę odszkodowania.

Teoretycznie więc w ciągu miesiąca od momentu dokonania zgłoszenia powinna trafić do Ciebie suma potrzebna do dokonania napraw. „Teoretycznie”, bo niestety nasze doświadczenie pokazuje, że w wielu przypadkach odszkodowania za dach uszkodzony przez wiatr jest zaniżone. Czasami też ubezpieczyciel niesłusznie odmawia jego wypłaty.

Jak wysokie odszkodowanie za zawalony dach powinien wypłacić ubezpieczyciel? Wysokość odszkodowania a usuwanie skutków wichury

Kwota wypłacona przez towarzystwo ubezpieczeniowe powinna odpowiadać wszystkim normalnym następstwom wichury, a więc kosztom i stratom związanym z huraganem. 

Trzeba jednak wspomnieć o kilku zastrzeżeniach:

1. Suma ubezpieczenia – być może wartość nieruchomość jest niedoszacowana. Tym samym suma ubezpieczenia, czyli maksymalna kwota, jaką zobowiązuje się wypłacić ubezpieczyciel, będzie niewspółmierna do wartości budynku. Z tego powodu może się okazać, że ubezpieczyciel nie wypłaci Ci sumy potrzebnej na dokonanie wszystkich napraw, bo byłaby ona wyższa niż suma ubezpieczeniowa. Ten wyjątek dotyczy jednak tylko sytuacji, gdy do niedoszacowania doszło z Twojej winy. Reprezentując poszkodowanych, nieraz już mieliśmy do czynienia z przypadkiem, kiedy to agent dokonujący cyklicznego ubezpieczania nieruchomości nie uwzględniał zmiany jej wartości. Wtedy odpowiedzialność za niedoszacowanie spoczywała na nim, a nie na właścicielu domu.

2. Wiek budynku – w przypadku ubezpieczenia budynków rolniczych istnieją dwa rodzaje określania ich wartości:

• według nowej wartości – w takim przypadku kwota wypłacona przez ubezpieczyciela pozwoli na odbudowę nieruchomości. To rozwiązanie znajduje jednak zastosowanie tylko w przypadku niedawno powstałych budynków, a dokładnie takich, których stopień zużycia w momencie zawarcia umowy nie przekracza 10%.
• według wartości rzeczywistej – w pozostałych przypadkach. Ubezpieczyciel uwzględnia zużycie techniczne budynku i na tej podstawie ustala sumę ubezpieczenia. Z tego powodu siłą rzeczy kwota wypłacona w wyniku szkody będzie niewystarczająca na odbudowanie nieruchomości.

Znacznie częściej jednak odszkodowanie nie pozwala na naprawienie szkód nie z powodów opisanych w tym akapicie, a z uwagi na działania ubezpieczyciela, które można określić jako „zaniżanie odszkodowań”.

Dlaczego Twoje odszkodowanie za uszkodzony dach jest zaniżone?

Niestety często okazuje się, że odszkodowanie za zerwany dach ustalone przez ubezpieczyciela wcale nie wystarcza na pokrycie wszystkich poniesionych szkód. Powodów może być wiele.

Niezgodne z prawem dokonywanie amortyzacji

Jak wiesz już z poprzednich akapitów, zakłady ubezpieczeń mogą wprawdzie brać pod uwagę wartość rzeczywistą budynku, czyli uwzględniać jego zużycie. Należy to jednak robić w momencie zawierania umowy.

Natomiast nie mają prawa uwzględniać amortyzacji od dnia powstania nieruchomości do chwili wystąpienia szkód. Niestety nie brak przypadków, w których TU uwzględnia amortyzację dwukrotnie – najpierw biorąc pod uwagę „zużycie” budynku w momencie zawierania umowy, a potem, oceniając amortyację od momentu zawarcia umowy do dnia powstania szkody.

Odmowa wypłaty odszkodowania z uwagi na otrzymanie wsparcia finansowego

Zdarza się też, że ubezpieczyciel odmawia wypłaty pełego odszkodowania za uszkodzenie dachu, ponieważ poszkodowany otrzymał pieniądze z innego źródła – np. w ramach pomocy finansowej zapewnianej ofiarom klęsk żywiołowych.

W tej sprawie wypowiadział się jednak kilka lat temu Sąd Najwyższy, wydając uchwałę III CZP/35/16. Jednoznacznie stwierdził, że ubezpieczyciel nie może obniżać odszkodowania za zniszczone mienie o kwoty otrzymane przez poszkodowanego w ramach pomocy publicznej.

Błędy związane z udokumentowaniem szkód

Najczęstsze przyczyny zaniżonych odszkodowań związane są jednak z niedoszacowanymi kosztorysami.

Po pierwsze, zdarza się, że likwidator szkody przyjeżdżający na miejsce zdarzenia pomija niektóre zniszczenia, błędnie identyfikuje materiały, z których wykonany był dach lub inne zniszczone elementy albo sporządza niewyraźne zdjęcia. W efekcie rzeczoznawca na podstawie protokołu nie jest w stanie przygotować rzetelnej wyceny i proponowana kwota okazuje się zaniżona.

Po drugie, zdarza się, że towarzystwa ubezpieczeniowe przyjmują zaniżone stawki za roboczogodzinę – np. biorąc pod uwagę kwoty obowiązujące w innym rejonie, charakteryzującym się niższymi cenami. Czasami również nie uwzględniają niektórych prac, przez co ta część obliczanego ubezpieczenia siłą rzeczy jest niewspółmierna do koniecznych działań.

Po trzecie, czasami okazuje się, że właściciele nieruchomości w czasie obowiązywania polisy wyremontowali dach (co zwiększyło jego wartość), ale ubezpieczyciel nie uwzględnia tego przy ustalaniu wysokości odszkodowania. W efekcie uzyskana kwota nie pozwala na odbudowę takiego samego dachu jak ten sprzed wichury.

Po czwarte, ubezpieczyciele nie zawsze chcą uwzględniać szkody związane ze zniszczeniem instalacji fotowoltaicznej. Warto jednak dodać, że mają taki obowiązek i to nie tylko, gdy instalacja znajdywała się bezpośrednio na dachu budynku. Odpowiedzialność obejmuje także instalację uszkodzoną, znajdującą się obok nieruchomości, jeśli doszło do jej zniszczenia wskutek wichury.

Jak zweryfikować wysokość odszkodowania?

Wiadomo już jakie są najczęstsze przyczyny zaniżania odszkodowań za zerwany dach. Problem w tym, że wiele osób nie jest w stanie ocenić, czy otrzymało wszystkie należne pieniądze. Często właścicieli nieruchomości uświadamiają sobie że ich odszkodowanie za uszkodzony po wichurze dach jest zaniżone dopiero w momencie, gdy przystąpią do naprawy. Trudno przecież na własną rękę ocenić wyliczenia ubezpieczyciela. Tym bardziej, że przedstawione dane i tabele wydają się całkowicie wiarygodne.

I nic w tym dziwnego, bo bez fachowej wiedzy możesz nie być w stanie zauważyć, że w tym zakresie pojawiły się różne niedopatrzenia. Najlepiej więc skorzystać z pomocy prawników i usług niezależnych rzeczoznawców, jeśli tylko masz wątpliwości w tym zakresie. 

Pamiętaj, że rzeczoznawca, który wykonywał kosztorys, był rzeczoznawcą od ubezpieczyciela. Poza tym nawet jeśli skrupulatnie dokonał wyceny, istnieje ryzyko, że zrobił to na podstawie nierzetelnie skompletowanych materiałów od likwidatora mobilnego. Tym bardziej, że już nieraz mieliśmy do czynienia z sytuacją, gdy na miejsce szkody przyjeżdżała osoba bez odpowiedniego doświadczenia w zakresie dokumentowania szkód na nieruchomościach.

Co zrobić, by otrzymać wyższe odszkodowanie za uszkodzony dach?

Jeśli nie zgadzasz się z wysokością proponowanego odszkodowania, w pierwszej kolejności przeanalizuj kosztorys. Sprawdź, jakie elementy uwzględnia, jakie stawki w nim przyjęto i czy ubezpieczyciel nie dokonał nieuprawnionych potrąceń, dotyczących m.in. wspomnianej już podwójnej amortyzacji.

Następnie możesz podjąć próbę polubownego rozwiązania sporu, pisząc odwołanie od decyzji ubezpieczyciela, potocznie nazywane reklamacją. Wypunktuj w niej nieścisłości w wyliczeniach ubezpieczyciela i ewnetualne nieprawidłowości w interpretacji przepisów albo ogólnych warunków ubezpieczenia. Wskaż też, jaka kwota jest adekwatna do rzeczywiście poniesionych przez Ciebie szkód.

Niestety często takie działanie nie przynosi zamierzonego efektu. Wtedy pozostaje Ci podjęcie dalszych kroków. Możesz skorzystać z pomocy Rzecznika Finansowego albo przygotować pozew i walczyć o należne Ci pieniądze w sądzie.

W tym miejscu prawdopodobnie zastanawiasz się, czy takie rozwiązanie Ci się opłaca. Oczywiście zawsze znaczenie ma indywidualna sytuacja. Ogólnie rzecz biorąc, można jednak powiedzieć, że jeśli po analizie kosztorysu, OWU i przepisów jasno wynika, że odszkodowanie za zerwany dach zostało niesłusznie zaniżone, wniesienie pozwu do sądu w większości przypadków kończy się otrzymaniem większej kwoty od ubezpieczyciela. Dodajmy jeszcze, że to strona przegrana ponosi koszty sądowe. Jeśli więc sąd uzna, że odszkodowanie zostało zaniżone, ubezpieczyciel zwróci Ci wydatki związane z prowadzonym sporem.

Czasami zdarza się również, że ubezpieczyciele proponują zawarcie ugody. W ten sposób możesz szybciej otrzymać należne Ci pieniądze. Przedstawiona propozycja na pierwszy rzut oka może wydawać się atrakcyjna. Pamiętaj jednak, że decyzję o zawarciu ugody trzeba dokładnie przemyśleć, bo nie ma od niej odwrotu. Co więcej, zawierając ją, zrzekasz się prawa do dochodzenia brakującej kwoty w przyszłości, np. na drodze sądowej.

Pomoc kancelarii przy dochodzeniu odszkodowania po wichurze – czy to się opłaca?

Największą pewność – i w zakresie analizy umowy, i na późniejszych etapach toczenia sporu – zapewnia Ci skorzystanie z profesjonalej pomocy. Prawnicy, którzy prowadzili wiele podobnych spraw i mają niezbędną wiedzę, zdają sobie sprawę, na co zwrócić uwagę, jakie dowody i argumenty przedstawić. Mogą też reprezentować Cię na każdym etapie postępowania. Tym samym cały proces uzyskania odszkodowania jest dla Ciebie mniej czasochłonny i mniej stresujacy.

Przykładowo, w naszej kancelarii pierwszym krokiem jest dokładna analiza wydanej decyzji. Sprawdzamy, czy ubezpieczyciel słusznie wyłączył swoją odpowiedzialność (jeśli taki przypadek miał miejsce w danej sytuacji) i czy ustalona kwota odszkodowania nie jest zaniżona.

Analizujemy kosztorys, we współpracy z niezależnymi rzeczoznawcami. Korzystając również z doświadczenia zaufanych inżynierów budownictwa, określamy, czy żadna szkoda nie została pominięta.

W imieniu poszkodowanego przygotowujemy następnie odwołanie od decyzji, reprezentujemy go w kontaktach z ubezpieczycielem, a jeśli to nie przyniesie zamierzonego efektu, przedstawiamy dalsze możliwości działania. Jeśli poszkodowany zdecyduje się skorzystać z drogi sądowej, w jego imieniu przygotowujemy też niezbędne pisma i reprezentujemy go w postępowaniu. Pomagamy również poszkodowanemu w przeanalizowaniu ewentualnej propozycji ugody, żeby mógł podjąć w tym zakresie w pełni świadomą decyzję.

Jak widzisz, dochodzenie pełnego odszkodowania za uszkodzony dach po wichurze jest często trudniejsze, niż z pozoru mogłoby się wydawać. Na pewno jednak warto walczyć o należne Ci pieniądze w przypadku otrzymania zaniżonego kosztorysu. Tym bardziej, że nie musisz tego robić na własną rękę, a możesz skorzystać ze wsparcia doświadczonych prawników.