Odszkodowanie za wypadek w rolnictwie – kiedy je otrzymasz?

Podczas pracy na roli nieraz dochodzi do wypadków z udziałem maszyn rolniczych, zwierząt czy środków chemicznych. Jeśli taki zdarzenie będzie miało miejsce, przysługują Ci konkretne roszczenia – w tym odszkodowanie za wypadek w rolnictwie. W zależności od konkretnego przypadku możesz je otrzymać w ramach KRUS, z OC rolnika lub z obu tych tytułów. 

Dwie podstawy do uzyskania odszkodowania – KRUS i OC

Rolnicy podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom – w ramach Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) oraz w ramach OC dla gospodarstwa rolnego. Nie oznacza to jednak, że jako osoba poszkodowana zawsze możesz ubiegać się o pieniądze z obu tych tytułów. Wszystko zależy od tego, w jakich okolicznościach doszło do wypadku oraz kim jesteś – ubezpieczonym rolnikiem, członkiem jego rodziny, pracownikiem, czy może osobą trzecią.

Czym jest wypadek przy pracy rolniczej i kiedy otrzymasz odszkodowanie z KRUS?

Warto na początku wyjaśnić, kiedy w ogóle można mówić o wypadku w rolnictwie, a co za tym idzie – o otrzymaniu odszkodowania z KRUS. Zgodnie z Ustawą o ubezpieczeniu społecznym rolnika za wypadek przy pracy rolniczej uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, mające miejsce w trakcie realizacji prac związanych z prowadzeniem rolniczej działalności lub podczas wykonywania czynności mających związek z taką działalnością.

W tym miejscu na myśl mogą Ci przyjść przede wszystkim zdarzenia z udziałem ciągników czy innych maszyn rolniczych. W praktyce jednak odszkodowanie możesz otrzymać także w wielu innych sytuacjach. Mowa tu chociażby o wypadkach spowodowanych przez zwierzęta czy wywołanych zatruciem środkami chemicznymi i biologicznymi używanymi w rolnictwie.

Tym samym o odszkodowanie za wypadek w rolnictwie w ramach KRUS możesz się ubiegać, gdy zdarzenie nastąpiło:

• w gospodarstwie rolnym, które osoba ubezpieczona prowadzi lub w którym na stałe pracuje,
• na ternie gospodarstwa domowego bezpośrednio związanego z takim gospodarstwem rolnym,
• podczas wykonywania zadań związanych z prowadzeniem działalności rolniczej poza gospodarstwem,
• w drodze do lub z miejsca wykonywania takich zadań,
• w drodze ubezpieczonego z domu do gospodarstwa rolnego i podczas powrotu.

Nie będzie Ci natomiast przysługiwać, jeśli spowodujesz wypadek umyślnie albo wskutek rażącego niedbalstwa, jak i gdy w znacznym stopniu przyczynisz się do wypadku, będąc pod wpływem środków odurzających, substancji psychotropowych, innych środków o podobnym działaniu czy w stanie nietrzeźwości. Jednorazowe odszkodowanie nie przysługuje także ubezpieczonemu rolnikowi czy członkom rodziny rolnika zmarłego wskutek wypadku, jeśli doszło do niego podczas wykonywania czynności niezwiązanych z prowadzeniem działalności rolniczej.

Odszkodowanie z KRUS za wypadek w rolnictwie – kiedy otrzymasz pieniądze?

Co ważne, odszkodowanie z KRUS przewidziano przede wszystkim dla ubezpieczonego rolnika. Pieniądze możesz otrzymać jednak nie tylko, gdy to Ty prowadzisz gospodarstwo rolne. Wypłaca się je także gdy jesteś domownikiem lub pracownikiem i wskutek wypadku przy pracy rolniczej doznasz uszczerbku na zdrowiu. Nie może być to jednak jakikolwiek uszczerbek, ale uszczerbek stały lub długotrwały.

W takiej sytuacji całe zdarzenie musisz zgłosić maksymalnie w ciągu 6 miesięcy. Po otrzymaniu zgłoszenia pracownik jednostki KRUS przeprowadzi postępowanie dowodowe, a więc wyjaśni okoliczności oraz przyczyny wypadku. W niektórych sytuacjach konieczne będzie także wezwanie komisji lekarskiej. Na koniec zostanie sporządzony protokół powypadkowy, a Ty otrzymasz jednorazowe odszkodowanie. Jego wysokość jest uzależniona od odniesionych obrażeń – przepisy przewidują 1.033 złotych za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Obowiązkowe OC dla gospodarstw rolnych

Odszkodowanie z KRUS nie zawsze pozwala naprawić wszystkie szkody. Po pierwsze, jego wysokość jest z góry ograniczona do konkretnej kwoty – zawsze za konkretny procent uszczerbku na zdrowiu przysługuje Ci ustalona z góry suma. A ta w wielu przypadkach wcale nie pozwala naprawić wszystkich szkód – np. nie odpowiada Twoim zwiększonym potrzebom czy nie wystarcza na zakup specjalistycznego sprzętu i profesjonalną opiekę lekarską.

Zdarza się też, że odniesiesz szkody jako osoba trzecia, a więc nie jesteś ani rolnikiem, ani członkiem jego rodziny, ani nawet pracownikiem. W takich sytuacjach świadczenie z KRUS w ogóle Ci się nie należy. Nie oznacza to jednak, że nie otrzymasz żadnych pieniędzy. Przepisy przewidują jeszcze inny rodzaj obowiązkowego ubezpieczenia – OC dla gospodarstw rolnych. W ramach tej polisy pieniądze należą Ci się, jeśli osobą odpowiedzialną za szkodę jest rolnik, jego pracownicy czy osoby pozostające z nim we wspólnym gospodarstwie rolnym. Odszkodowanie przysługuje Ci więc, gdy jesteś:

• osobą postronną – np. gdy ulegniesz wypadkowi spowodowanej maszyną czy zderzeniem z bydłem,
• pracownikiem gospodarstwa rolnego – o ile wykażesz, że do wypadku doszło z winy rolnika (np. w wyniku zaniedbania w zakresie zapewnienia Ci bezpieczeństwa). W takiej sytuacji gdy odszkodowanie z KRUS okaże się niewystarczające, ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnoprawnej pozwoli Ci na uzyskanie brakującej kwoty.

W ramach OC rolnika możesz domagać się pokrycia wszystkich strat materialnych poniesionych w związku z wypadkiem. Przysługuje Ci więc zwrot kosztów leczenia i rehabilitacji, dojazdów na takie wizyty, przekwalifikowania zawodowego, utraconych korzyści, a czasami nawet przyznanie renty. Jeśli całe zdarzenie wiązało się dla Ciebie z dużym bólem czy cierpieniem psychicznym, możesz otrzymać także zadośćuczynienie.