Prawdopodobnie doskonale zdajesz sobie sprawę, że jeśli lekarz popełnił błąd medyczny, należy Ci się odszkodowanie. A czy wiesz, że z ubieganiem się o należne Ci pieniądze nie możesz zbyt długo zwlekać? W przeciwnym razie druga strona może uchylić się odpowiedzialności za błąd lekarski ze względu na przedawnienie.
Czym jest błąd lekarski?
Jak zawsze w przypadku tego typu artykułów trzeba zacząć od podstaw, czyli od wyjaśnienia, czym w ogóle jest błąd lekarski. Jeśli regularnie śledzisz ten blog, to pewnie doskonale znasz odpowiedź na to pytanie. Jako kancelaria specjalizująca się m.in. właśnie w uzyskiwaniu odszkodowań za błędy medyczne, opublikowaliśmy już wiele artykułów dotyczących tego tematu. Jeśli jednak nie znasz wcześniejszych postów, to przyda Ci się krótkie przypomnienie.
Błąd lekarski to specyficzny rodzaj błędu medycznego, bo popełniony konkretnie przez lekarza. Sam błąd medyczny nie doczekał się natomiast póki co jednej, konkretnej definicji. Ogólnie rzecz biorąc uznaje się jednak, że jest to zawinione działanie, które prowadzi do powstania po Twojej stronie szkód. Zawinienie można w tym przypadku rozumieć, jako niedbałość, postępowanie niezgodnie z etyką lub w sprzeczności z aktualną wiedzą medyczną.
Jak widzisz, jest to stosunkowo szerokie pojęcie i z tego powodu można wyróżnić wiele rodzajów błędów medycznych – od tych związanych z nieprawidłową diagnozą (błąd diagnostyczny), przez niedopatrzenia na etapie leczenia (błąd terapeutyczny), aż po te wynikające z udzielenia Ci nieprawidłowych informacji (błąd rokowania lub błąd informacyjny).
Jak ubiegać się o odszkodowanie za błąd lekarski?
Jeśli już lekarz popełni błąd lekarski (a więc możesz przypisać mu winę, po Twojej stronie powstała szkoda, a miedzy działaniem lekarza a szkodą istnieje związek przyczynowo-skutkowy) przysługują Ci konkretne roszczenia. Jednym z nich jest odszkodowanie.
Powinno ono pokryć koszty i straty finansowe związane z błędem lekarskim. Może więc obejmować m.in. koszty leczenia i rehabilitacji, dojazdów do placówek czy utracony dochód. Masz przy tym dwa sposoby, by otrzymać należne Ci pieniądze:
- Postepowanie przed Komisją ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych – jest to krótsza droga, ale związana z pewnymi ograniczeniami, jeśli chodzi o maksymalną kwotę odszkodowania,
- Proces cywilny (złożenie pozwu do sądu) – tutaj nie ma już kwotowych ograniczeń i możesz otrzymać dokładnie tyle, ile Ci się należy. Łatwiej też uzyskać wysokie zadośćuczynienie za doznaną krzywdę. Z drugiej strony postepowanie przed sądem wiąże się z dużym stresem, dodatkowymi kosztami i stosunkowo długim czasem czekania na ostateczne zakończenie sprawy.
Czy błąd lekarski ulega przedawnieniu?
Jak wiesz już ze wstępu, masz ograniczony czas, by ubiegać się o odszkodowanie za błąd lekarski, co oznacza, że obowiązuje tu przedawnienie.
Tym samym jeśli upłynie określony termin przewidziany przez przepisy, możesz stracić szansę na uzyskanie jakichkolwiek pieniędzy.
W praktyce wygląda to w ten sposób: jako osobo poszkodowana masz prawo do odszkodowania i zadośćuczynienia. Takie prawo przyznają Ci przepisy. Nie można jednak dopuścić do sytuacji, gdy po pieniądze zgłaszasz się np. po upływie kilkudziesięciu lat. Z tego powodu ustawodawca ograniczył Ci termin na skuteczne działanie.
Po jego upływie wciąż możesz zgłosić roszczenia. O ile druga strona nie będzie świadoma przedawnienia, wypłaci Ci pieniądze. Jeśli natomiast wniesiesz sprawę do sądu, ten z urzędu też nie uwzględni upływu terminu. Wszystko zależy więc od tego, czy ubezpieczyciel lekarza (lub szpitala) powoła się na przedawnienie.
Jak możesz się jednak spodziewać, w przypadku tak dużego podmiotu mającego po swojej stronie wielu prawników, ten fakt raczej nie umknie jego uwadze. W takiej sytuacji wystarczy więc, że „podniesie zarzut przedawnienia”, czyli powie, że termin przewidziany przez przepisy upłynął. To wystarczy, by uniknął obowiązku zapłaty.
Kiedy przedawnia się błąd lekarski?
Przegapiając termin, wiele możesz stracić. Pozostaje więc pytanie, jaki jest termin przedawnienia roszczeń odszkodowawczych, jeśli chodzi o błędy lekarskie?
Tutaj zastosowanie znajdzie przepis odnoszący się do czynów niedozwolonych, bo właśnie do tej kategorii zalicza się błąd lekarski. Zgodnie z art. 442 Kodeksu cywilnego roszczenie o naprawienie tego rodzaju szkód ulega przedawnieniu z upływem 3 lat od momentu, w którym dowiesz się o szkodzie i osobach odpowiedzialnych za jej naprawienie.
W przypadku szkód na osobie nie ma przy tym znaczenia, jak wiele czasu upłynie od momentu zdarzenia do chwili, w której faktycznie dowiesz się o szkodach. W pozostałych sytuacjach (czyli niedotyczących szkód na osobie) swoje roszczenia możesz natomiast zgłosić maksymalnie 10 lat od momentu popełnienia błędu lekarskiego.
Może się też zdarzyć, że konkretny błąd medyczny kwalifikuje się jako przestępstwo (a więc czyn przewidziany w Kodeksie karnym). W takiej sytuacji termin przedawnienia wynosi aż 20 lat. Liczy się go jednak nie od momentu, w którym dowiesz się o szkodach, ale od chwili popełnienia błędu lekarskiego.
Jeśli natomiast w momencie zawinienia lekarza jesteś osobą niepełnoletnią, to obowiązuje dodatkowa reguła – termin przedawnienia nie może upłynąć wcześniej niż 2 lata od momentu, gdy uzyskasz pełnoletność.
Jak możesz przerwać termin przedawnienia?
Możesz zapewnić sobie jeszcze więcej czasu na dochodzenie odszkodowania, przerywając bieg terminu przedawnienia. Przepisy przewidują konkretne sytuacje, kiedy jest to możliwe. Wtedy termin liczy się od nowa.
Przykładowo: 2 lata od momentu dowiedzenia się o szkodzie wykonujesz czynność, która przerywa bieg terminu i od tej pory biegną kolejne 3 lata. W praktyce masz więc aż 5 lat od momentu dowiedzenia się o szkodzie, by dochodzić zapłaty odszkodowania.
Bieg terminu przedawnienia możesz przy tym przerwać tylko przez konkretne czynności. Będzie to m.in.:
- złożenie pozwu,
- złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej,
- wszczęcie mediacji,
- uznanie Twojego roszczenia przez lekarza (np. w ramach odpowiedzi na wezwanie do zapłaty).
Jeśli więc z różnych powodów termin się kończy, a Ty chcesz wydłużyć sobie czas na skuteczne działanie, możesz zdecydować się na jedno z wyżej wymienionych działań. W ten sposób odsuniesz w czasie przedawnienie za błąd lekarski.
Przedawnienie a błąd lekarski – podsumowanie
- Błąd lekarski to zawinione działanie lekarza, które doprowadziło do powstania po Twojej stronie szkód. Zawinienie to może polegać na niedbalstwie, a także postępowaniu niezgodnie z etyką lub w sprzeczności z aktualną wiedzą medyczną.
- Wypłacone Ci odszkodowanie powinno pokryć wszystkie koszty i straty poniesione przez Ciebie w związku z błędem lekarskim.
- Na ubieganie się o swoje pieniądze masz jednak ograniczony czas. Obowiązuje bowiem tzw. termin przedawnienia. Co do zasady wynosi on 3 lata od momentu, w którym dowiesz się o szkodzie i osobie za nią odpowiedzialnej.
- Czas na skuteczne dochodzenie odszkodowania możesz jednak wydłużyć, przerywając bieg terminu przedawnienia. Jest to możliwe poprzez dokonanie konkretnych czynności – np. wniesienie pozwu lub zawezwanie do próby ugodowej.
