Ucieczka sprawcy z miejsca wypadku – co z odszkodowaniem?

Gdy jesteś poszkodowanym w kolizji, zwykle wiesz co robić – razem z drugim kierowcą sporządzasz oświadczenie o zdarzeniu drogowym albo wzywasz policję. Dokumentujesz całą szkodę, np. robiąc zdjęcia, zgłaszasz się do ubezpieczyciela sprawcy i czekasz na wypłatę odszkodowania. Zdarza się jednak, że sprawca wybiera łatwiejszą drogę i zamiast ponieść odpowiedzialność za swoje czyny ucieka z miejsca zdarzenia. Czy w takim wypadku pozostaje Ci już tylko zapomnieć o odszkodowaniu i pokryć wszystkie koszty z własnej kieszeni?

Co zrobić, jeśli sprawca ucieka z miejsca zdarzenia?

Jeśli sprawca uciekł z miejsca wypadku, to nie wszystko jeszcze stracone. Zawsze istnieje szansa, że uda się go zidentyfikować.

Zanim jednak zajmiesz się tą kwestią, musisz zatroszczyć się o bieżące sprawy – przede wszystkim jak najszybciej zawiadomić Policję. Do czasu jej przyjazdu miejsce zdarzenia powinno pozostać maksymalnie niezmienione. Zabezpiecz je więc w miarę możliwości, oczywiście mając na uwadze, że priorytetem powinno być bezpieczeństwo Twoje i pozostałych pasażerów. Pamiętaj o trójkącie i sygnalizacji awaryjnej.

Możesz też dodatkowo nagrać film, zrobić zdjęcia czy spisać dane ewentualnych świadków całego zajścia. Wszystko po to, by później na podstawie tych dowodów łatwiej Ci było wykazać wielkość szkody i fakt, że to nie Ty ponosisz odpowiedzialność za całe zdarzenie.

Po wykonaniu wszystkich tych czynności możesz już zacząć myśleć o należnym Ci odszkodowaniu. Standardowo roszczenie zgłaszasz do ubezpieczyciela sprawcy. Jeśli jednak drugi kierowca uciekł z miejsca wypadku, to nie dysponujesz numerem rejestracyjnym, numerem polisy ani nawet nie wiesz, do jakiego towarzystwa ubezpieczeniowego się zgłosić.

To wcale jednak nie oznacza, że tożsamość sprawcy na zawsze pozostanie nieznana. Istnieje przecież szansa, że uchwyciły go kamery monitoringu – czy to w miejscu zdarzenia, czy też już w chwili ucieczki.

Sprawcy nie udało się ustalić. Co z ubezpieczeniem?

Najpierw rozważmy ten mniej optymistyczny scenariusz – gdy zeznania świadków, materiały z monitoringu czy inne dowody nie pozwoliły znaleźć sprawcy. W takiej sytuacji nadal masz szansę na uzyskanie odszkodowania, ale proces zgłaszania szkody różni się nieco od tego standardowego.

Odpowiednią kwotę otrzymasz bowiem nie od ubezpieczyciela sprawcy, a od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG). Jest to instytucja zajmująca się wypłacaniem odszkodowań w 2 sytuacjach:

• gdy sprawca jest nieznany lub
• gdy sprawca nie ma ważnej policy OC.

Proces zgłaszania szkody do UFG jest bardzo prosty. Możesz zrobić to za pośrednictwem dowolnego ubezpieczyciela, który przekaże funduszowi wszystkie potrzebne dokumenty.

Warto jednak dodać, że Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny nie zawsze wypłaci Ci odszkodowanie. Możesz otrzymać je tylko wtedy, gdy zdarzenie na drodze doprowadziło do śmierci czy poważnych urazów ciała. Jeśli ten warunek zostanie spełniony, masz prawo żądać odszkodowania, które pokryje zarówno szkody osobowe (np. koszty leczenia), jak i majątkowe (choćby związane z naprawą uszkodzonego samochodu).

Sytuacja wygląda natomiast inaczej, gdy nieznany sprawca spowodował jedynie kolizję, a więc nie było żadnych rannych czy ofiar śmiertelnych. Wtedy pieniędzy z UFG nie utrzymasz, nawet jeśli Twój samochód mocno ucierpiał w całym zdarzeniu. Pozostaje Ci już tylko zlikwidować szkodę z AC, o ile masz wykupioną polisę, a jeśli nie – pokryć wydatki z własnej kieszeni.

Sprawca został ustalony. Kto i za co zapłaci?

Teraz czas na bardziej optymistyczną wersję zdarzeń – sprawca ucieka z miejsca zdarzenia, ale ostatecznie udaje się ustalić jego tożsamość. Wtedy sposób działania jest prosty. Zgłaszasz się od ubezpieczyciela takiej osoby, a ten wypłaca Ci odszkodowanie i ewentualne zadośćuczynienie.

Sprawca wypadku znajdzie się wówczas w naprawdę nieciekawej sytuacji. Zwykle (czyli gdyby został na miejscu, sporządził oświadczenie czy wezwał policję), szkoda zostałaby zlikwidowana z jego OC, musiałby wykupić nową polisę i na tym sprawa by się skończyła. Jeśli jednak zbiegł z miejsca zdarzenia, to ubezpieczycielowi przysługuje tzw. regres. Oznacza to, że TU pokryje wszystkie koszty, ale potem może żądać od sprawcy, by ten mu te wydatki zwrócił. A to może się wiązać z naprawdę dużymi kwotami.

Dla Ciebie jako poszkodowanego jest to jednak bez znaczenia – tak czy tak otrzymasz pieniądze od ubezpieczyciela, niezależnie od tego, czy ten potem będzie rozliczał się już z samym sprawcą.

Sprawcę udało się ustalić, ale nie ma ważnego OC – co teraz?

Nawet przy ustaleniu tożsamości osoby odpowiedzialnej za całe zdarzenie mogą się jednak pojawić przykre niespodzianki. Czasem okazuje się bowiem, że sprawca nie ma ważnego OC. Wtedy jego ubezpieczyciel nie wypłaci Ci odszkodowania.

Nie oznacza to jednak, że nie otrzymasz żadnych pieniędzy. Tu z pomocą znów przyjdzie UFG. Szkodę możesz więc zgłosić za pośrednictwem dowolnego towarzystwa ubezpieczeniowego. Znajdziesz się jednak w bardziej korzystnej sytuacji niż w momencie, gdyby sprawca po prostu uciekł z miejsca wypadku.

Przy nieważności OC nie obowiązują bowiem wspomniane wcześniej ograniczenia związane ze szkodami na osobie. Mówiąc prościej – możesz żądać odszkodowania zarówno gdy poniesiesz i szkody materialne, i szkody na osobie, jak i w sytuacji, gdy ucierpiał tylko Twój samochód.

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny ma przy tym ten sam czas działania co towarzystwo ubezpieczeniowe przy standardowym zgłaszaniu szkody. Pieniądze otrzymasz więc w terminie 30 dni od momentu, w którym ubezpieczyciel przekazał do UFG akta szkody.

Jeśli natomiast ze względu na szczególne okoliczności nie będzie można ustalić wysokości odszkodowania w tak krótkim terminie, otrzymasz je w ciągu 14 dni od daty dokonania niezbędnych ustaleń. Bezsporną część i tak zawsze trzeba Ci jednak wypłacić w ciągu 30 dni od momentu zgłoszenia szkody.

W tym kontekście trzeba jednak wspomnieć o jednym „ale”. Być może masz wykupione AC. W takim przypadku nie zgłaszasz szkody do UFG, ale dokonujesz likwidacji z własnej polisy. Oczywiście prowadzi to do podwyższenia składek na kolejne Autocasco. UFG ma jednak obowiązek wyrównania szkody w tej części, w której nie może być zaspokojona. Oznacza to, że zwróci Ci różnicę wynikającą z podwyższenia składek. Na likwidacji szkody z własnego AC nic więc nie stracisz.