Odszkodowanie za wypadek autokaru – kiedy możesz je uzyskać i na jakich zasadach?

Niestety nie każda wycieczka autokarowa przebiega bez zarzutów i czasami dochodzi do wypadków na drodze. Jako poszkodowany pasażer możesz w takiej sytuacji zwrócić się do ubezpieczyciela. Tu pojawiają się jednak wątpliwości – kto powinien Ci wypłacić odszkodowanie za wypadek autokaru: ubezpieczyciel kierowcy czy sprawcy?

Kiedy należy Ci się odszkodowanie za wypadek autokaru?

Odpowiedź na pytanie z nagłówka jest stosunkowo prosta. Odszkodowanie za wypadek autokarowy otrzymasz, o ile jesteś osobą poszkodowaną i pod warunkiem, że szkody nie powstały wyłącznie z Twojej winy.

To daje Ci już podstawę do ubiegania się o odpowiednią rekompensatę pieniężną. Zgodnie z obowiązującymi przepisami osoba odpowiedzialna za powstałe szkody ma bowiem obowiązek jej naprawienia. Odbywa się to poprzez wypłatę odszkodowania.

Zauważ, że prawo do odszkodowania tracisz jedynie, gdy do wypadku doszło wyłącznie z Twojej winy. Oznacza to, że samo przyczynienie się do szkody nie odbiera Ci możliwości otrzymania pieniędzy. Ubezpieczyciel będzie mógł na tej podstawie co najwyżej obniżyć należną Ci kwotę.

Odpowiedzialność przewoźnika za wypadek autokarowy

Zwykle za ewentualne szkody, które poniesiesz, będzie odpowiadał przewożący Cię kierowca, a właściwie jego ubezpieczyciel. Dzieje się tak dlatego, że przy odpłatnym przewozie odpowiedzialność przebiega na zasadzie ryzyka.

Nie ma wówczas znaczenia, czy kierowca w ogóle ponosi winę za całe zdarzenie. Nie musisz udowadniać, że to on spowodował wypadek. Może się przecież zdarzyć np., że na drogę wybiegnie zwierzę i w ten sposób dojdzie do zderzenia albo że autokar wpadnie w poślizg.

Ciebie jako poszkodowanego to jednak nie obchodzi. Musisz jedynie wykazać, że:

• kierowca odpowiada za wypadek autokarowy na zasadzie ryzyka,
• po Twojej stronie powstały konkretne szkody.

Pierwszy wymóg nie jest specjalnie trudny do spełnienia. Wystarczy, ze powołasz się na art. 435 w związku z art. 436 Kodeksu cywilnego. To właśnie z tych przepisów jasno wynika, że kierowca autokaru odpowiada na zasadzie ryzyka za osoby, których nie przewozi z grzeczności (nieodpłatnie).

Udowodnienie szkód będzie natomiast polegało na wykazaniu ich wysokości (np. na podstawie faktur, rachunków itd.) oraz tego, że są one następstwem wypadku.

Kiedy kierowca autokaru nie wypłaci Ci odszkodowania?

Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka nie będzie jednak obowiązywać zawsze. W pewnych okolicznościach można się od niej zwolnić. Przepisy przewidują jednak wyłącznie 3 takie sytuacje, a mianowicie, gdy do wypadku doszło:

1. Wyłącznie z Twojej winy
2. Z wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą kierowca autokaru nie ponosi odpowiedzialności
3. Wskutek siły wyższej.

To druga strona (kierowca lub jego ubezpieczyciel) musi wykazać, że któryś z tych wymogów został spełniony, by zwolnić się z odpowiedzialności. W przeciwnym razie wypłaci Ci odszkodowanie. Ciebie interesuje więc jedynie wykazanie odpowiedzialności na zasadzie ryzyka oraz poniesionych szkód – bez udowadniania, że żaden z tych 3 wyjątków w Twojej sytuacji nie miał miejsca.

Wypadek autokarowy z Twojej wyłącznej winy

Taka sytuacja wydaje się dość abstrakcyjna, więc trudno w ogóle zakładać, że ubezpieczyciel się na nią powoła. Jako pasażer możesz wprawdzie w niektórych przypadkach ponosić częściową odpowiedzialność za wypadek. Jak wiesz już jednak z poprzednich akapitów, przyczynienie się do szkody wcale nie odbiera Ci prawa do odszkodowania, a jedynie wpływa na jego wysokość.

Wypadek autokaru z wyłącznej winy osoby trzeciej

Już zupełnie inaczej sprawa wygląda, gdy do wypadku doszło z wyłącznej winy osoby trzeciej. To zdarza się stosunkowo często. Przykładowo: kierowca autokaru jedzie zgodnie z obowiązującymi przepisami, ale dochodzi do zderzenia z samochodem z winy kierowcy tego auta.

W takiej sytuacji ubezpieczyciel Twojego kierowcy może powołać się na wyłączną winę osoby trzeciej. Nie oznacza to jednak, że nie dostaniesz odszkodowania. Zmieni się tylko osoba odpowiedzialna za naprawienie szkód. Będzie nią ubezpieczyciel kierowcy, który spowodował wypadek.

Wypadek, do którego doszło wskutek siły wyższej

Ostatnia przyczyna, która pozwala kierowcy wyłączyć swoją odpowiedzialność za wypadek związana jest z tzw. siłą wyższą. Może się zdarzyć, że ubezpieczyciel kierowcy będzie próbował interpretować tę okoliczność na swoją korzyść. W końcu w ten sposób uniknie jakiejkolwiek zapłaty.

Jeśli jednak spotkasz się z taką argumentacją, koniecznie przeanalizuj, czy ubezpieczyciel aby na pewno ma rację. O ile siłą wyższą rzeczywiście mogą być złe warunki atmosferyczne, to już na pewno nie wybiegnięcie zwierzęcia na drogę. Nie bierz więc argumentów ubezpieczyciela za pewnik – w końcu chodzi tu o należne Ci pieniądze.

Jakie odszkodowanie przysługuje Ci za wypadek w autokarze?

Wiesz już, od kogo możesz się domagać odszkodowania. Teraz czas odpowiedzieć na pytanie, co tak właściwie Ci się należy.

Odszkodowanie zawsze ma jedno zadanie – naprawić poniesioną przez Ciebie szkodę majątkową. Musisz więc wziąć pod uwagę wszystkie wydatki i ewentualne straty majątkowe związane z tym zdarzeniem. Ich suma będzie odpowiadać przysługującemu Ci odszkodowaniu. W zakres odszkodowania mogą więc wchodzić m.in.:

• koszty leczenia i rehabilitacji,
• suma wydatków na dojazd z i do placówek,
• koszty opieki,
• utracony dochód.

Odszkodowanie może też obejmować np. koszty biletu, jeśli wskutek wypadku nie zdążysz na przesiadkę, samolot itd.

Oczywiście przy ustalaniu wysokości odszkodowania musisz przedstawić solidne dowody. Przydatne okażą się więc wszystkie rachunki, faktury i inne dokumenty, które jasno będą wskazywać, jaką kwotę powinien Ci wypłacić ubezpieczyciel.

Wypadek autokaru a odszkodowanie za bagaż

Nieco inaczej sprawa wygląda w przypadku uszkodzenia bagażu. Tutaj wiele zależy od tego, w jaki sposób był on przewożony.

Bagaż oddany do luku i zniszczony w wypadku autokarowym będzie objęty odpowiedzialnością przewoźnika.

Bagaż przewożony przez Ciebie w ramach bagażu podręcznego nie wchodzi już natomiast w ten zakres odpowiedzialności. Przewoźnik będzie odpowiadał za niego jedynie, gdy szkoda powstała wskutek jego rażącego niedbalstwa lub umyślnego działania. W praktyce takie sytuacje raczej nie występują. Oznacza to, że w większości przypadków odszkodowanie za bagaż uszkodzony w wypadku autokarowym będzie obejmować jedynie ten oddany do luku.

Zadośćuczynienie za wypadek autokaru

Wprawdzie ten tekst dotyczy odszkodowania za wypadek autokaru, ale warto dodać, że to nie jedyne roszczenie, które może Ci przysługiwać. Jeśli całe zdarzenie wiązało się dla Ciebie z dużym bólem i cierpieniem, masz prawo także do rekompensaty za szkodę niemajątkową – zadośćuczynienie za doznaną krzywdę.

Oczywiście tu pojawia się pewien problem. Nie masz jak przedstawić konkretnych dowodów, które pozwolą ściśle wyznaczyć kwotę zadośćuczynienia. To, jak traumatyczne czy bolesne jest dla Ciebie takie przeżycie, zależy m.in. od Twojej wrażliwości, wieku i tego, jak długotrwałe będą skutki wypadku.

Właśnie dlatego na ostateczną kwotę zadośćuczynienia wpływ będzie mieć Twoja indywidualna sytuacja, ale i od przedstawione przez Ciebie argumenty. Dochodzenie zadośćuczynienia w odpowiedniej kwocie może być więc sporym wyzwaniem. Możesz jednak posiłkować się przy tym wyrokami sądów w podobnych sprawach (pamiętaj jednak, że o niczym nie przesądzają – osoba w podobnym wieku i w podobnej sytuacji może w zupełnie w innym stopniu odczuwać skutki tego wydarzenia) albo skorzystać z pomocy prawnika, który pomoże Ci w oszacowaniu odpowiedniej kwoty i przedstawieniu argumentów na poparcie Twoich żądań.